Ο Αμβρακικός Κόλπος, ένα φυσικό καταφύγιο απαράμιλλης ομορφιάς και σπάνιας οικολογικής αξίας, βρίσκεται υπό απειλή.
Ο Αμβρακικός Κόλπος αναγνωρίζεται ως ένας από τους σημαντικότερους υγροτόπους της Μεσογείου και ο μεγαλύτερος στην Ελλάδα.
«Πρόκειται για έναν από τους τελευταίους θύλακες μεγαπανίδας στη χώρα», τονίζει ο Ιωάννης Γιώβος, υπεύθυνος διατήρησης της Περιβαλλοντικής Οργάνωσης iSea.
Ο σχηματισμός του Αμβρακικού επηρεάζεται καθοριστικά από τα Δέλτα των ποταμών Λούρου και Άραχθου, που δημιουργούν ένα πολύπλοκο σύστημα 20 λιμνοθαλασσών, αλμυροβάλτων και εκτεταμένων καλαμιώνων – οικοτόπους με σπάνια σημασία για το οικοσύστημα της ευρύτερης περιοχής.
Η βιοποικιλότητα του Κόλπου είναι εντυπωσιακή:
- Φιλοξενεί περίπου 150 ρινοδέλφινα (Tursiops truncatus).
- Αποτελεί ζωτικό χώρο τροφής για θαλάσσιες χελώνες Caretta caretta, ενώ πρόσφατα επιβεβαιώθηκε και η παρουσία πράσινων χελωνών.
- Φιλοξενεί το 16% των υδρόβιων πουλιών που διαχειμάζουν στην Ελλάδα, καθώς και μία από τις αρχαιότερες αποικίες Αργυροπελεκάνου (Pelecanus crispus).
- Συνολικά έχουν καταγραφεί 290 είδη πουλιών, εκ των οποίων 75 απειλούνται με εξαφάνιση.
Τα τελευταία τρία χρόνια, έρευνες της iSea επιβεβαίωσαν ότι ο Αμβρακικός συγκαταλέγεται μεταξύ των σημαντικότερων περιοχών στη Μεσόγειο για απειλούμενα είδη καρχαριών και σαλαχιών, με 9 είδη σαλαχιών και τουλάχιστον 1 είδος καρχαρία (Mustelus mustelus) να εντοπίζονται στα νερά του.
Παρά τον φυσικό του πλούτο, ο Αμβρακικός βρίσκεται αντιμέτωπος με πολλαπλές απειλές.
Η υποβάθμιση του οικοσυστήματος επιταχύνεται από ανθρώπινες δραστηριότητες, όπως η γεωργία, η βιομηχανία και οι ιχθυοκαλλιέργειες, ενώ η κλιματική κρίση επιδεινώνει τις επιπτώσεις.
Ο κ. Γιώβος προειδοποιεί πως ο κόλπος είναι ένα ευτροφικό οικοσύστημα που επιβαρύνεται σοβαρά από:
- Φυτοφάρμακα και χημικά απόβλητα,
- Υγρά λύματα,
- Ρύπανση από τις μονάδες ιχθυοκαλλιέργειας.
Αυτές οι πιέσεις επηρεάζουν αρνητικά την αναπαραγωγή και τη διαβίωση της άγριας ζωής, συμπεριλαμβανομένων εμπορικά σημαντικών ειδών όπως η γαρίδα του Αμβρακικού.
Ένα από τα πιο ανησυχητικά σημάδια είναι η ανίχνευση DDT στα δελφίνια – μιας ουσίας που έχει απαγορευτεί από τη δεκαετία του 1960.
Παράλληλα, ίχνη βαρέων μετάλλων σε κορυφαίους θηρευτές καταδεικνύουν την έκταση και τη διάρκεια της ρύπανσης.
Η μορφολογία του ημίκλειστου Κόλπου, σε συνδυασμό με τον περιορισμένο θαλάσσιο αερισμό, οδηγεί σε φαινόμενα υποξίας και ανοξίας – καταστάσεις χαμηλής ή ανύπαρκτης συγκέντρωσης οξυγόνου στα νερά, που οδηγούν σε δραματική μείωση της θαλάσσιας ζωής.
Η παρεμπίπτουσα αλιεία – δηλαδή η ακούσια σύλληψη μη στοχευμένων ειδών όπως δελφίνια, καρχαρίες και χελώνες – πλήττει επίσης σοβαρά τη βιοποικιλότητα του Κόλπου.
Παράλληλα, παράνομες πρακτικές αλιείας με συρόμενα εργαλεία συνεχίζουν να απειλούν το ήδη επιβαρυμένο οικοσύστημα.
Μπροστά στους κινδύνους, έχει συγκροτηθεί η Συμμαχία για τον Αμβρακικό, μια σύμπραξη οργανώσεων (iSea, Tethys Research Institute, ΕΟΕ, ΑΡΧΕΛΩΝ, Oceanus-Lab, Blue Marine Foundation, Πανεπιστήμιο Πατρών) με στόχο την ενίσχυση της διαχείρισης και προστασίας του Εθνικού Πάρκου Αμβρακικού, με την υποστήριξη του ΟΦΥΠΕΚΑ.
Μέσα από έρευνα, ενημέρωση και τεκμηριωμένες παρεμβάσεις, η Συμμαχία φιλοδοξεί να συμβάλει στη μακροπρόθεσμη διατήρηση του φυσικού πλούτου του Κόλπου.
Ωστόσο, η πραγματικότητα δείχνει ότι η προστασία του Αμβρακικού υφίσταται κυρίως… στα χαρτιά.
Τα Σχέδια Δράσης για τις περιοχές Natura 2000 καθυστερούν σημαντικά, ενώ έργα όπως η κατασκευή φραγμάτων και η απουσία ρύθμισης στη χρήση λιπασμάτων επιτείνουν το πρόβλημα.
Η ζώνη ανοξίας, που πριν 50 χρόνια εκτεινόταν κάτω από τα 30 μέτρα, σήμερα φτάνει έως και τα 20 μέτρα βάθος, οδηγώντας σε αλλαγές στην τροφική αλυσίδα.
Τα δελφίνια, για παράδειγμα, πλέον τρέφονται αποκλειστικά με σαρδέλες, εξαιτίας της εξαφάνισης των φυσικών τους θηρευτών.
«Η εικόνα ενός πλούσιου οικοσυστήματος είναι παραπλανητική και εύθραυστη. Αν δεν ληφθούν άμεσα και ουσιαστικά μέτρα, κινδυνεύουμε με οριστική οικολογική κατάρρευση», προειδοποιεί ο Ιωάννης Γιώβος.
Ο Αμβρακικός Κόλπος είναι Εθνικό Πάρκο και μέρος της φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς της Ελλάδας.
«Ως χώρα έχουμε δεσμευτεί να τον προστατεύσουμε – ήρθε η ώρα αυτή η δέσμευση να γίνει πράξη», καταλήγει ο κ. Γιώβος, στέλνοντας ένα σαφές μήνυμα ευθύνης και αφύπνισης.
Πηγή: aitoloakarnaniabest.gr
Ακολουθήστε το boatfishing.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις θαλασσινές ειδήσεις για το σκάφος, το ψάρεμα και την κατάδυση από την Ελλάδα και τον κόσμο.