Οκτώβρης - Αξιολογώντας έναν ιδιαίτερο μήνα
Ο μήνας Οκτώβριος και ειδικά οι μέρες προς το τέλος του, αποτελούν για εμένα ένα από τα καλύτερα χρονικά διαστήματα για ψάρεμα από την ακτή. Φυσικά, πάντα με την καλή συνεισφορά του Σεπτέμβρη σε βροχές…
Από παρατηρήσεις των ημερολογίων με ψαρέματα, για τα οποία άρχισα να κρατώ αρχείο από την πρώτη δεκαετία της ενασχόλησής μου με το χόμπι, ο Οκτώβριος ξεχώριζε σαν ένας από τους καλούς ψαρευτικούς μήνες της χρονιάς.
Οι ημέρες κοντά στη νέα σελήνη και την πανσέληνο, ειδικά αν συνοδεύονταν με συνεχόμενο αέρα σταθερής έντασης 3-4 μποφόρ, βοριά ή νοτιά, ή μετά από το σπάσιμο δυνατού καιρού, μου είχαν δώσει καλές ψαριές, και σε ποσότητα και σε ποιότητα, συγκριτικά με άλλους μήνες.
Παράλληλα, ο Οκτώβριος είναι ο μήνας έναρξης της μετανάστευσης κάποιων ειδών ψαριών, τα οποία κατεβαίνουν από τα βόρεια προς τα νότια αναζητώντας πιο ζεστά νερά.
Τα ψάρια που έρχονται από τη Μαύρη θάλασσα και τη θάλασσα του Μαρμαρά, βγαίνουν από τον Ελλήσποντο και κατευθύνονται προς τα παράλια της Μικράς Ασίας.
Κάποια κοπάδια θα περάσουν και από το νησί μας, τη Μυτιλήνη, και είναι αυτά που έχουν χαράξει πορεία προς το κεντρικό Αιγαίο. Τα ίδια ψάρια θα περάσουν από Σαμοθράκη και Λήμνο.
Στην κάθοδο των ψαριών, κάθε μεγάλη αγκάλη ή λιμάνι με μεγάλο βάθος νερών, αποτελεί σημείο στάσης και ξεκούρασης. Όσα είδη βρίσκονται σε φάση κύησης και αναπαραγωγής, μπορεί να παραμείνουν λίγο παραπάνω.
Αν πρόκειται για τσιπούρες, τότε το διάστημα παραμονής μπορεί να παραταθεί έως και ένα μήνα, δηλαδή μέχρι και τέλη Νοεμβρίου, αφού η τσιπούρα είναι ίσως το μοναδικό ψάρι που φυλάει τα αυγά του έως ότου γίνουν γόνος.
Η ΑΙΤΙΑ ΝΑ ΨΑΡΕΨΩ ΕΚΤΟΣ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ
Όλα τα παραπάνω ήταν η αιτία για τις πρώτες ψαρευτικές εξορμήσεις εκτός του νησιού μου, σε άλλα κοντινά νησιά όπως η Λήμνος και η Σαμοθράκη, ταξίδια που έκανα συνήθως με τον φίλο και ψαρευτικό ζευγάρι μου τότε, Σωκράτη Σώκη.
Η πρώτη μας εξόρμηση ήταν τον Οκτώβριο του 2002, από τις 26 έως τις 30 του μήνα, σε ένα πενταήμερο ταξίδι μόνο για ψάρεμα, στο νησί με τα χίλια ξωκκλήσια, τη Λήμνο!
Ήταν η πρώτη φορά που βρισκόμασταν στη Λήμνο και δεν γνωρίζαμε τα ψαροτόπια της. Η μόνη βοήθεια που είχαμε ήταν κάποιες πληροφορίες από άλλους ψαράδες που είχαν επισκεφτεί το νησί πριν από εμάς.
Το αμάξι μας, μια «κλούβα» L300, ήταν και ο χώρος όπου θα κοιμόμασταν. Το φορτώσαμε με καλάμια για casting και μονάγκιστρες αρματωσιές, καρούλια μονάγκιστρα με περαστό μολύβι και όλο τον υπόλοιπο εξοπλισμό που αφορούσε στο ψάρεμα, την ψαρευτική και μη ενδυμασία, καθώς και ό,τι άλλο θα χρειαζόμασταν για τον ύπνο και τα μικρογεύματά μας.
Όσο για το κύριο φαγητό, όλο και κάποια ταβέρνα θα βρίσκαμε…
Στο ψυγείο τα δολώματα ήταν οκτώ μεγάλα σκουλήκια φαραώ, υπολογίζοντας να ψαρεύουμε κάπου δύο την ημέρα σύμφωνα πάντα με τις πληροφορίες που είχαμε.
Και ναι! Η μέρα για το «ταξίδι στο άγνωστο» ήρθε (την επόμενη χρονιά μετονομάστηκε σε «ταξίδι στο όνειρο»)!
Το φορτωμένο αμάξι μπήκε στο καράβι και μετά από επτά ώρες αποβιβαστήκαμε στο λιμάνι της Μύρινας, πρωτεύουσας του νησιού, κατά τις πέντε η ώρα το απόγευμα.
Ο καιρός ήταν νοτιάς γύρω στα 3 μποφόρ. Ανοίγοντας τον χάρτη του νησιού, η πρώτη μας επιλογή ήταν κόντρα στον καιρό και προς το νότιο μέρος του νησιού, την Άγια Ειρήνη, ψαρότοπος που μας τον είχαν υποδείξει και οι φίλοι μας.
Ο τόπος έδειχνε καλός και με σημάδια ότι ψαρευόταν, μα μέχρι τα μεσάνυχτα δεν είχαμε πάρει τσιμπιά. Η απόφαση πάρθηκε γρήγορα και η αλλαγή ψαρότοπου έγινε με πορεία πάλι νότια προς ανατολικά, στον Άγιο Σώζων, όπου εκεί μας βρήκε και το ξημέρωμα. Έως τις δέκα το πρωί είχαμε μόνο ένα καλό κατέβασμα του καλαμιού.
Η αψαρία και αλλαγή της φοράς του καιρού σε βόρειο, μας έκανε να επιλέξουμε το βορειότερο μέρος του νησιού, την Πλάκα Παναγία.
Εκεί ήταν και τα πρώτα μας ψάρια, δυο σαργοί γύρω στα 600 γραμμάρια κι ένας καλός παντελής κοντά στο κιλό!
Καθώς το σημείο ήταν δύσκολο, σκεφτήκαμε να μην μείνουμε εκεί τη νύχτα και να πάμε κάπου να φάμε. Έτσι, την ώρα του φαγητού θα είχαμε την ευκαιρία να συζητήσουμε για την επιλογή κάποιου άλλου σημείου.
Πάνω στο φαγητό, χτύπησε το τηλέφωνο του Σώκη. Ήταν ένας φίλος από τη Μυτιλήνη και ήθελε να μας ρωτήσει πώς τα έχουμε πάει μέχρι εκείνη τη στιγμή.
Μετά την κουβέντα που είχαμε, μας πρότεινε να πάμε στο Κέρος, νοτιοανατολικά του νησιού, με εύκολη πρόσβαση και με καλή προοπτική διανυκτέρευσης. Ακολουθήσαμε την πρότασή του, μα κι εκεί τζίφος, ούτε τσιμπιά!
Την τρίτη ημέρα αποφασίσαμε να πάμε στον Φακό, ωστόσο βρεθήκαμε τελικά στην Αγία Ευφημία και μετά από πολύ περπάτημα σε μια απόκρημνη περιοχή, όλη η ψαριά μας τεσσάρων ωρών, ήταν μια πέρκα!
Φορτώσαμε τα πράγματα στον ώμο μες το λιοπύρι και φύγαμε για παϊδάκια στο υπέροχο ταβερνάκι του Θάνου (ενός καλοσυνάτου και φανταστικού ανθρώπου που τον φωνάζαμε Καπετάν Νίκο), το οποίο είχαμε ανακαλύψει τις προηγούμενες ημέρες.
Στα επόμενά μας ταξίδια δεν υπήρξε χρονιά που να μην τον επισκεφτούμε.
Βλέποντας και πάλι τον χάρτη και ρωτώντας τον Καπετάν Νίκο για τα ψαροτόπια, επιλέξαμε την παραλία Νεφτίνα, και το σημείο που βρίσκεται τέρμα αριστερά στα βράχια όπως κοιτάς τη θάλασσα.
Εκεί ήταν το πρώτο χτύπημα σε καλάμι του Σωκράτη, πάνω στο πέσιμο του Ήλιου. Αν και το καλάμι ήταν από τα καλύτερα της αγοράς, το ψάρι κόντεψε να το σπάσει.
Ήταν αδύνατον να του γυρίσουμε το κεφάλι προς την ακτή και στο τέλος έκοψε αγκίστρι και χάντρες και μόνο το παράμαλλο ήρθε έξω!
Αυτό μπορεί να μας στεναχώρησε, αλλά από την άλλη μας έδωσε κουράγιο για τη συνέχεια. Όλη τη νύχτα είχαμε καμιά δεκαριά χτυπήματα, με τα φρένα να μας ξυπνούν και να μας κάνουν να πεταγόμαστε ταυτόχρονα και οι δυο έξω από τους υπνόσακούς μας.
Το αποτέλεσμα ήταν πέντε ψάρια!
Δύο σκαθάρια γύρω στα 600 γραμμάρια το καθένα και τρεις ωραίοι σαργοί από 700 έως 800 γραμμάρια. Το πρωί κάπου στις 9:30, με βρήκε να μαζεύω άγρια χόρτα και το Σωκράτη να κοιμάται.
Όταν άνοιξε τα μάτια και είδε τι κάνω, άρχισε να μου φωνάζει:
– «Καλά, στη Λήμνο ήρθες να μαζέψεις χορτάρια, εδώ ήρθαμε για ψάρεμα!»
– «Ε, αφού δεν πιάνουμε ψάρια, ας βγάλω τουλάχιστον κανένα χορτάρι…»
Ήταν γεγονός πως όλα τα σημεία που επισκεφτήκαμε, έδειχναν καλοί ψαρότοποι, μα προσωπικά δεν με έπειθαν, ενώ την ίδια άποψη είχε και ο Σωκράτης.
ΟΤΑΝ ΛΕΙΤΟΥΡΓΕΙ ΤΟ ΕΝΣΤΙΚΤΟ
Ήταν η τελευταία μας ημέρα στη Λήμνο και στις 01:30 μετά τα μεσάνυχτα θα μπαίναμε στο καράβι για την επιστροφή μας στη Μυτιλήνη. Ήμασταν προβληματισμένοι για το τι θα κάναμε.
Από τους 8 φαραώ είχαμε ψαρέψει μόνο τους 3!
Το πρώτο μας μέλημα ήταν να πάμε για πάγο, αφού είχε λιώσει αυτός που υπήρχε στο ψυγείο. Ήταν κρίμα να μας χαλάσουν έστω και αυτά τα λίγα ψαράκια που είχαμε, αλλά και για τα δολώματα που όπως έδειχνε θα τα ψαρεύαμε όταν γυρίζαμε στο νησί μας.
Αφού γεμίσαμε τα δύο ψυγεία μας με πάγο, ξεκινήσαμε από το παγοποιείο του Μούδρου κατά τις 11:00 κι όπου μας έβγαζε.
Η απόφασή μας ήταν, σε κάθε διασταύρωση που θα βρίσκαμε στο δρόμο μας μέχρι να βρούμε θάλασσα φεύγοντας από το Μούδρο προς Μύρινα, να διαλέγει μία ο ένας και μία ο άλλος αν θα στρίψουμε δεξιά ή αριστερά.
Καταλήξαμε σε έναν ευθύ χωματόδρομο μέσα σε μια γούβα, και όταν ανηφορίσαμε, μπροστά μας απλώθηκε ένας υπέροχος τόπος που μας έκανε να αναφωνήσουμε ταυτόχρονα «Εδώ είμαστε!» στη θέα του.
Μιας και είχαμε αρκετό δόλωμα, αποφασίσαμε να στήσουμε όλα μας τα καλάμια, 8 στο σύνολο, τα τέσσερα στο ψηλό σημείο, μιας και ανοιχτά από τους αφρούς της θάλασσας φαινόταν να υπάρχει ξέρα.
Κάπως μακριά βέβαια, μα όσες φορές οι βολές μας πήγαν κοντά, οι σαργοί ήταν πάνω από κιλό και μάλιστα ένας ήταν από τους μεγαλύτερους που έχω πιάσει ποτέ, ξεχωρίζοντας κατά πολύ σε μέγεθος από τους κιλίσιους!
Αυτές ήταν και οι τελευταίες ώρες στο πρώτο μας ψάρεμα στο νησί, που το γυρίσαμε όλο σαν τις άδικες κατάρες. Ένα νησί που κράτησε το καλύτερο για το τέλος!
Δεν υπήρξε καλάμι να μην γονατίσει ή καρούλι να μη φύγει από την θέση του κι ας ήταν πλακωμένο με πέτρα. Δεν υπήρξε καλάμι ή καρούλι να μην πιάσει ψάρι!
Τα τίμησαν σαργοί, τσιπούρες, παντελήδες, κακαρέλοι, ούγενες, λαπίνες, και σαν να μην έφτανε αυτό, κατά τις 5:30 το απόγευμα ανοίγαμε τις κοιλιές και τα βράγχια των ψαριών ψάχνοντας δόλωμα να ψαρέψουμε.
Είχαμε ακόμα οκτώ ώρες μπροστά μας για το καράβι και δεν είχαμε πλέον δόλωμα…
Είχαμε βιώσει το απόλυτο!
Ό,τι δεν απολαύσαμε πέντε ημέρες, το απολαύσαμε για πεντέμισι συνεχόμενες ώρες χωρίς παύση. Ούτε καφέ, ούτε φαγητό, μόνο ψάρεμα!
Αυτό το ταξίδι μας δίδαξε να εμπιστευόμαστε πάντα το ένστικτό μας, και μας απέδειξε ότι πάντα θα υπάρχει κάποια στιγμή για το απόλυτο κι αυτή μπορεί να είναι η τελευταία στιγμή του ψαρέματος.
Αυτό το τέλος Οκτωβρίου αποτελεί μια από τις ωραιότερες ψαρευτικές στιγμές που έχω περάσει κοντά στη θάλασσα!
Εύχομαι σε κάθε αναγνώστη και φίλο, ίδιες και καλύτερες στιγμές!
Καλές, καθαρές και ήρεμες θάλασσες σε όλους σας!
Μανώλης Φραντζεσκάκης
