Πρόβλεψη καιρού, τα σημάδια, το βαρόμετρο και πως να το αξιοποιήσουμε
Με την πρόοδο της τεχνολογίας, την εκμετάλλευση μαθηματικών μοντέλων πρόγνωσης καιρού, την εξάπλωση μέσων συλλογής στοιχείων η επιστημονική πρόγνωση του καιρού είναι πλέον αρκετά αξιόπιστη και στοχευμένη σε μικρής σχετικά έκτασης περιοχές.
του Βασίλη Τσιτωνάκη (Υποναυάρχου Π.Ν ε.α.)
Το γεγονός αυτό σε συνδυασμό με την ενημέρωση μέσω των ΜΜΕ και του διαδικτύου, έχει κάνει τη ζωή εύκολη σε εμάς τους ερασιτέχνες ψαράδες, που μπορούμε πλέον να έχουμε εύκολη και λεπτομερή πρόγνωση του καιρού.
Επιπρόσθετα η αξιοποίηση του βαρομέτρου μπορεί να μας δώσει αξιόπιστες πληροφορίες για τον καιρό της περιοχής μας. Όπως είναι γνωστό το βαρόμετρο είναι ένα όργανο (αρκετά φτηνό) που μας δείχνει την ατμοσφαιρική πίεση. Χρησιμοποιείται ευρέως από τους ναυτικούς και είναι ένας ασφαλής τρόπος, συμβατός με την επιστήμη της μετεωρολογίας για την πρόβλεψη του καιρού. Παρατηρώντας τη μεταβολή της βαρομετρικής πίεσης εξάγουμε ασφαλή συμπεράσματα για τη βραχυπρόθεσμη /μεσοπρόθεσμη πρόγνωση του καιρού.
Ενδεικτικά, αναφέρονται ορισμένοι πρακτικοί κανόνες:
• Με πτώση της ατμοσφαιρικής πίεσης, προβλέπεται κακοκαιρία.
• Άνοδος της ατμοσφαιρικής πίεσης, σημαίνει καλοκαιρία.
• Γρήγορη πτώση της ατμοσφαιρικής πίεσης, μέσα σε 2-3 ώρες και στη συνέχεια σταθερή, έρχεται καταιγίδα (μπουρίνι).
• Αργή πτώση της ατμοσφαιρικής πίεσης και στη συνέχεια σταθερή, τότε δεν προβλέπεται ιδιαίτερη μεταβολή του καιρού.
• Γρήγορη πτώση ή γρήγορη άνοδος, δείχνει ενίσχυση ανέμων. Σε γρήγορη πτώση έχουμε ενίσχυση των νοτιάδων και σε γρήγορη άνοδο έχουμε ενίσχυση των βοριάδων.
Παρ’ όλα αυτά, οι προσωπικές παρατηρήσεις, τα γνωμικά, που αφορούν τη περιοχή μας και έχουν κληρονομηθεί από γενιά σε γενιά, είναι καλό να συνδυάζονται με τις σύγχρονες επιστημονικές προγνώσεις των μετεωρολόγων, για να συνθέτουμε μια πλήρη προγνωστική εικόνα δεδομένου ότι είναι αρκετά αξιόπιστα και είναι δυνατό να μας προστατέψουν από δύσκολες καταστάσεις, κυρίως από τα ξαφνικά τοπικά μπουρίνια που δεν μπορούν εύκολα να προβλεφθούν από τα δελτία καιρού.
Παρακάτω θα αναφερθούμε σε μερικά «σημάδια» που κατά τη γνώμη μου είναι αξιόπιστα στις περισσότερες περιοχές της πατρίδας μας.
Α. Παρατηρήστε την συμπεριφορά των ζώων:
-Όταν οι γλάροι πετούν χαμηλά και προς το εσωτερικό της ξηράς προμηνύεται κακοκαιρία.
-Όταν οι γλάροι πετάνε πολύ χαμηλά κοντά στη θάλασσα θα φυσήξει δυνατός άνεμος.
-Αν μαλώνουν τα ζώα μεταξύ τους να περιμένουμε δυνατό βοριά
Β. Παρατηρήστε τον ουρανό:
– Φεγγάρι «όρθιο» καλοκαιρία. (καπετάνιος ξαπλωμένος)
– Φεγγάρι ξαπλωμένο (πλαγιαστό) κακοκαιρία ( όρθιος ο καπετάνιος)
– Φεγγάρι με φωτεινό κύκλο. Ισχυρός άνεμος.
– Θολά αστέρια που τρεμοσβήνουν. Βροχή και αέρας.
– Καθαρά αστέρια, σταθερά. Καλοκαιρία.
– Δύση κατακόκκινη. Δυνατός νοτιάς.
– Δύση με χρώματα παλ, απαλά. Καλοκαιρία
Γ. Παρατηρήστε τα σύννεφα
Η μορφή των νεφώσεων στον ουρανό καθώς και η κατεύθυνση στην οποία κινούνται μπορούν να μας πουν πολλά για ότι πρόκειται να επακολουθήσει, αν για παράδειγμα πρόκειται να βρέξει ή όχι.Σε γενικές γραμμές, τα λευκά σύννεφα που βρίσκονται ψηλά στον ουρανό είναι σημάδια καλοκαιρίας – αντίθετα, πιο σκοτεινά και χαμηλά σύννεφα προμηνύουν βροχή ή καταιγίδα Αν τα σύννεφα κινούνται σε αντίθετη κατεύθυνση από αυτή του ανέμου, πιθανόν να έχουμε θύελλα!
Δ. Μερομήνια
Σύμφωνα με τη παράδοση, αν παρατηρήσουμε τις 12 πρώτες μέρες του 8ου φεγγαριού του χρόνου, (το φεγγάρι του Αυγούστου, που σηματοδοτεί την έναρξη του χειμώνα), την εξέλιξη των καιρικών φαινομένων ,μπορούμε να προβλέψουμε τον καιρό για τους επόμενους 12 μήνες! Προφανώς μια τέτοια πρόβλεψη δεν είναι επιστημονικά αποδεκτή και ακόμη περισσότερο δεν είναι χρήσιμη για τη ναυτιλία!
Σε γενικές γραμμές
Να ξέρουμε ότι, στο βόρειο ημισφαίριο, τα καιρικά συστήματα κινούνται κατά κανόνα από τη δύση προς την ανατολή. Ωστόσο το ανάγλυφο του εδάφους, δημιουργεί συνθήκες για τοπικά καιρικά φαινόμενα που όλοι μας θα πρέπει να παρατηρούμε, να συζητάμε με τους παλιούς ψαράδες της περιοχής μας ώστε να βγάλουμε τα δικά μας συμπεράσματα για τον τόπο μας, το τόπο που ζούμε.
Για να καταλάβουμε το πνεύμα του άρθρου θα σας διηγηθώ ένα ανέκδοτο:
Σε μια φυλή ινδιάνων, κάθε χρόνο το καλοκαίρι, ο αρχηγός καλούσε το μάγο να κάνει πρόβλεψη του καιρού για τον επερχόμενο χειμώνα. Μια χρονιά λοιπόν ο μάγος έριξε τα κόκαλα και απεφάνθη ότι επίκειται πολύ ήπιος χειμώνας και δεν χρειάζεται να μαζέψουν πολλά ξύλα για το χειμώνα! Έλα όμως που ό χειμώνας ήταν πολύ βαρύς και οι ινδιάνοι ψόφησαν στο κρύο! Αγανακτισμένος ο αρχηγός κάλεσε το μάγο και του είπε «…..!#$&^%*&^…. έτσι και ξανακάνεις τέτοιο λάθος θα σου πάρω το κεφάλι!». Έφτασε λοιπόν το καλοκαίρι και ήρθε η ώρα για την επόμενη πρόβλεψη! Ο μάγος καθότανε σε αναμμένα κάρβουνα! Ανεξάρτητα με το τι έδειξαν τα κόκαλα είπε ότι ο χειμώνας θα είναι πολύ βαρύς και ότι πρέπει να μαζέψουν πολλά ξύλα για να αντιμετωπίσουν το κρύο. Η αμφιβολία είχε καρφωθεί στο κεφάλι του μάγου και είχε χάσει τον ύπνο του! Αποφάσισε λοιπόν ένα πρωί να πάει σ’ ένα στρατόπεδο Αμερικάνων που ήταν εκεί κοντά και να ρωτήσει το μετεωρολόγο, που είχε όλα τα σύγχρονα μέσα μπας και ησυχάσει! Ο Αμερικάνος τον υποδέχτηκε με ευγένεια και του είπε ότι σύμφωνα με τα στοιχεία που έχουν ο επόμενος χειμώνας θα είναι αρκετά βαρύς. Πανευτυχής ο μάγος αφού ευχαρίστησε το μετεωρολόγο, φεύγοντας τον ρωτάει αν μπορεί να δει το μηχάνημα που βρίσκει τον καιρό. Και ο μετεωρολόγος του λέει : «Ξέρεις, μεταξύ μας, τα μηχανήματα άλλα μου λένε αλλά έχω δει τους ινδιάνους που έχουν τρελαθεί να μαζεύουν ξύλα για το χειμώνα…»
Καλές εξορμήσεις φίλοι μου… και να προσέχετε!
Φωτό: Βασίλης Τσιτωνάκης
