Τεχνικές λεπτομέρειες για το ψάρεμα της τσιπούρας
Η Άνοιξη έφτασε, είναι εδώ, γύρω μας! Η περιστροφή της Γης γύρω από τον Ήλιο δεν σταματά από ιούς ή ανθρώπινες απαγορεύσεις και θα πρέπει να είμαστε χαρούμενοι γι` αυτό.
Η αλλαγή της εποχής αρχίζει να φέρνει ποθητά αλιεύματα πιο κοντά στις ακτές, και όσοι ψαράδες μπορούν, θα προσπαθήσουν να αιχμαλωτίσουν τα πρώτα ανοιξιάτικα ψάρια στα αγκίστριά τους. Η άγρια τσιπούρα είναι ένα ψάρι αγαπητό σε όλους και διάσημο για τη γεύση του, αλλά και την έντονη μαχητικότητα που προβάλει για να γλιτώσει από την πετονιά που τη σέρνει προς την ακτή.
Με την παραπάνω εισαγωγή, γίνεται εύκολα αντιληπτό ότι το σημερινό θέμα είναι η τσιπούρα και το ψάρεμά της με διάφορες παράκτιες τεχνικές.
Επειδή έχουν γραφτεί πολλά σχετικά άρθρα, θα γίνει προσπάθεια να δοθούν συγκεκριμένες λεπτομέρειες (έτσι κι αλλιώς το θέμα είναι αχανές) που αφορούν στο casting, στη «βαριά» και την «ελαφριά» του μορφή. Επίσης, θα γίνει αναφορά και στο ψάρεμα της τσιπούρας με εργαλεία lrf, που είναι πραγματικά απολαυστικό και ξεκούραστο.
(Long) Casting
Ο βυθός στον οποίο θα αναζητήσουμε την τσιπούρα, έχει μεγάλη ποικιλία. Μπορεί να είναι άμμος με αραιή φυκιάδα, μικτός (μάλλον είναι και η καλύτερη περίπτωση), βραχώδης με διάσπαρτα μονόπετρα ή επίπεδος με βάθος που ποικίλει και αρκετή τροφή, όπως είναι το περίφημο «μαρουλάκι» της θάλασσας.
Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις, η τσιπούρα μπορεί και προσαρμόζεται λόγω της τεράστιας διατροφικής ευελιξίας που τη διακρίνει. Πολύ συχνά, αλλά όχι πάντα, τα ψάρια τρέφονται σε απόσταση πάνω από 60 με 70 μέτρα από την ακτή, οπότε η μακρινή βολή μάς είναι απαραίτητη.
Μεγάλες αποστάσεις βολών μπορούμε να πάρουμε με κάθε είδος casting εξοπλισμού, φθάνει να τηρούνται κάποιες προϋποθέσεις. Όμως, το είδος του βυθού και τα μέτρα του βάθους του, καθορίζουν το ακριβές είδος που θα χρειαστούμε.
Αρχικά, ξεκαθαρίζουμε ότι το μήκος του καλαμιού είναι σύμμαχος, οπότε πρέπει να είναι τουλάχιστον 3.9 μέτρα, ενώ μπορεί να φτάνει και τα 4,5. Το μέσο c.w. που απαιτείται, μπορεί να αρχίζει από 50 γραμμάρια και να φτάνει τα 170 (χωρίς αυτό να σημαίνει ότι θα ρίξουμε μολύβι 170 γραμμαρίων).
Τα παραβολικά καλάμια ψαρεύουν πιο όμορφα σε επίπεδους βυθούς χωρίς πολλά εμπόδια, συμπεριφέρονται άψογα στα δολώματά μας, αφού δεν τα ταλαιπωρούν στη ρίψη, απαιτούν λιγότερο κόπο από μέρους μας, φορτίζοντας με πανεύκολο τρόπο στη βολή, επιτρέπουν τη χρήση μικρότερων διαμέτρων μάνας και παράμαλλου, άρα και πιο φίνων παρουσιάσεων.
Επιπλέον, είναι πιο ξεκούραστα στη διαχείριση του ψαριού μετά το κάρφωμα, απορροφώντας όμορφα τα κεφάλια του. Τα γρήγορα (fast action) και συνήθως σκληρά καλάμια, κάνουν για πολύ δύσκολους βυθούς με πολλές πέτρες και σκαλώματα, αλλά ταλαιπωρούν αρκετά το δόλωμα κατά τη ρίψη.
Έτσι, το ρημαγμένο μονοδόλι που φέραμε έξω και το χαζεύουμε λέγοντας: «Πω πω, πότε τσίμπησε το ψάρι και δεν το κατάλαβα…», πολύ πιθανό να το καταστρέψαμε εμείς, διαχειριζόμενοι άγαρμπα ένα σκληρό καλάμι για να κερδίσουμε 2 μέτρα απόστασης!
Μία μέση λύση στις δύο παραπάνω κατηγορίες καλαμιών, είναι τα ημιπαραβολικά, που έχουν βολέψει τους περισσότερους από εμάς, αφού είναι μια μεσοβέζικη λύση η οποία βρίσκει εφαρμογή σχεδόν παντού.
Εξέχουσας σημασίας κομμάτι του εξοπλισμού μας, είναι ο μηχανισμός, που θα πρέπει να είναι τουλάχιστον μεγέθους 5500, ικανός να ανακτήσει πάνω από 1 μέτρο πετονιάς σε κάθε μανιβελιά.
Αυτό θα μας είναι απαραίτητο σε πολλά είδη βυθών, εκτός αν ψαρεύουμε τσιπούρες και μουρμούρες (συνήθως πάνε μαζί!) σε ρηχούς βυθούς, χωρίς άγριο ανάγλυφο και εμπόδια. Σε κάθε άλλη περίπτωση, η δύναμη και η ταχύτητα που θα μας προσφέρει μια μεγάλη μπομπίνα, είναι ανεκτίμητος σύμμαχος. Ας δούμε, όμως, ένα παράδειγμα.
Το φθινόπωρο που πέρασε, έτυχε να ψαρεύω spinning σε πολύ καλό τσιπουρότοπο, όπου στα 10-12 μέτρα περίπου μπροστά, κάνει ένα απότομο κατέβασμα-σκαλοπάτι άνω των 15 μέτρων, και φυσικά, τα ψάρια βρίσκονται πιο μέσα.
Παρατήρησα, λοιπόν, ότι οι μάλλον άπειροι αλλά παθιασμένοι καστεράδες που ψάρευαν δίπλα μου, μάζευαν χαλαρά τις μονάγκιστρες αρματωσιές με τα sissy και τα αγκίστρια και τα μολύβια τους σκάλωναν πάνω στο βράχο σχεδόν σε κάθε ανάκτηση. Μάλλον το πρωί θα τους βρήκε χωρίς βαρίδια! Με πρόθεση να βοηθήσω χωρίς να γίνω ενοχλητικός, πλησίασα όσο πιο ευγενικά μπορούσα και τους είπα την άποψή μου, που απ` ότι φάνηκε δεν εισακούστηκε και την καταθέτω εδώ.
Όταν έχουμε σκαλοπάτι μπροστά μας ή βαθιά νερά (έστω και αν ανεβαίνουν ομαλά) η ανάκτηση γίνεται με νεύρο, γρήγορα και το καλάμι ψηλά! Κάθε άλλο κόλπο (εκτός ίσως από ειδικά βαρίδια), είναι καταδικασμένο να αποτύχει. Θα ανακτάτε πετονιά τόσο γρήγορα, όσο σχεδόν να πονούν οι μυς στους ώμους! Κανένα περιθώριο για χαλαρότητα! Το ίδιο και αν έχουμε πιάσει κάποιο καλό ψάρι.
Ας φανταστούμε μια 2κιλη τσιπούρα να μαζεύεται με «μπλαζέ» ρυθμούς σε τέτοιο βυθό και να την τρομπάρουμε με καλάμι και μηχανισμό χαλαρά! Θα την φέρουμε στην ακτή; Όποιο καλό πατόψαρο και να έχουμε στο αγκίστρι μας, θα το χάσουμε. Επομένως, η ροπή, η μεγάλη ταχύτητα ανάκτησης (δεν σχετίζεται εδώ με το χαμηλό gear ratio πχ. 5:1) και η ένταση του ψαρά, είναι αναντικατάστατοι βοηθοί στην αλίευση ενός σοβαρού θηράματος.
Μάνα – Παράμαλλο – Αρματωσιά
Η συνηθισμένη διάμετρος της πετονιάς της μάνας είναι 0.28-0.35mm, ενώ αν μιλάμε για κακοτράχαλους βυθούς, μπορεί να ανέβει και παραπάνω. Εξαρτάται, βέβαια, και από το βάρος που του μολυβιού που πρέπει να ρίξουμε. Για παράδειγμα με μάνα διαμέτρου 0.31mm μπορούμε να ρίξουμε με ασφάλεια βαρίδια ως 70-80 γραμμάρια. Από κει και πέρα, θα μπορούσαμε να προσθέσουμε ένα κομμάτι πιο παχύ leader (το λεγόμενο “shock leader”) σταθερής ή μεταβλητής διαμέτρου και μήκους 8 μέτρων περίπου, για να ανεβούμε σε βάρος μολυβιών.
Το μέγεθος των ψαριών που ψάχνουμε, καθορίζει, ως ένα βαθμό, το είδος της αρματωσιάς και τη διάμετρο του παράμαλλου που θα χρησιμοποιήσουμε. Για μεγάλες αποστάσεις αλλά και ακριβοθώρητα ψάρια, καταφεύγουμε σε μονάγκιστρες αρματωσιές. Σε ομαλούς βυθούς, το sissy με μονάγκιστρη αρματωσιά είναι μια κλασσική επιλογή, με παράμαλλο διαμέτρου 0.26-0.31mm μήκους ως 1.7 μέτρα, ενώ σε δύσκολους τόπους ένα συρόμενο μολύβι ελιάς και παράμαλλο ως 0.35mm μήκους 30-40εκ. κρίνονται αρκετά.
Εννοείται ότι η αντοχή του παράμαλλου είναι πάντα υποδεέστερη από αυτή της μάνας. Αν ψαρεύουμε σε αμμώδεις βυθούς, τα διακριτικά διπλάρια μπορούν να μας δώσουν πληθώρα ψαριών, συνήθως μικρότερου μεγέθους. Μια πολύ καλή πρόταση είναι να χρησιμοποιήσουμε καλάμια με μέγιστο c.w. 90 γραμμαρίων και διπλάρια με περιστρεφόμενα παράμαλλα, που η διάμετρός τους μπορεί να πέφτει ως και 0,17-0,18mm. Είναι βέβαιο ότι θα έχουμε περισσότερες τσιμπιές, αλλά και πολλά χασίματα ψαριών.
Σε τέτοιες περιπτώσεις, μπορούμε μετά τον κρίκο του αγκιστριού να φέρουμε πολλές διαδοχικές τσακιστές (πλέξιμο σαν κοτσίδες). Αυτές θα ενισχύσουν την δύναμη του κόμπου στο δέσιμο, αλλά συγχρόνως θα προστατέψουν την πετονιά από τα δαγκώματα των ψαριών. Να σημειώσουμε εδώ, ότι παρά την αντίθετη άποψη που φαίνεται να έχουν κάποιοι ψαράδες, οι fluorocarbon πετονιές φθείρονται και αλλοιώνονται ευκολότερα από τις απλές monofilament, οπότε το πραγματικό τους πλεονέκτημα περιορίζεται στην περιορισμένη ορατότητα και τη μεγαλύτερη ακαμψία τους.
Προσωπική μου άποψη είναι ότι τα μονάγκιστρα τα ψαρεύουμε με την πετονιά χαλαρή, να κάνει κοιλιά πέφτοντας στο νερό, ενώ τα διπλάρια με την πετονιά τεντωμένη και τα φρένα πιο σφιχτά. Επίσης μπορούμε να ψαρέψουμε και μέσα σε φυκιάδες, δένοντας τα παράμαλλα σε απόσταση τουλάχιστον 50 πόντους πάνω από το σταθερό μολύβι (που θα έχει αποκλειστικά σχήμα τορπίλης).
Τσιπούρες στο Lrf – Εξοπλισμός
Η αλήθεια είναι ότι ψάρευα επί πολλά χρόνια τις τσιπούρες με Light Spinning εξοπλισμό και την τεχνική που έχουμε αναφέρει ως «συρτοκάστινγκ», οπότε η έλευση του lrf και η προσαρμογή της στο ψάρεμα της τσιπούρας δεν μου έκανε κάποια ιδιαίτερη εντύπωση, ανοίγει, όμως, νέες προοπτικές-δυνατότητες. Με τον καιρό, αγοράζοντας κατάλληλο εξοπλισμό, είδα ότι μπορούμε να ψαρέψουμε τσιπούρες με πολύ όμορφα αποτελέσματα, υπό κάποιες προϋποθέσεις, φυσικά.
Αρχικά, χρειαζόμαστε ένα καλάμι με max c.w. 10 (ή και λίγο παραπάνω) γραμμαρίων, που να έχει ευαίσθητη μύτη αλλά και αρκετά δυνατό κορμό. Τα καλάμια τύπου kurodai (ιαπωνικός σαργός) φαίνεται να είναι μια καλή επιλογή για αρχή. Ο μηχανισμός μεγέθους 2000 γεμίζεται με νήμα τετράκλωνο, κατά προτίμηση PE0.4. Στο τέλος του νήματος δένουμε ένα παράμαλλο fluorocarbon διαμέτρου 0.16-0.20mm του οποίου το μήκος είναι περίπου ένα μέτρο, αν το καλάμι μας είναι μήκους 2,2 – 2,4 μέτρων.
Αν χρειαζόμαστε την απόσταση βολής, πρέπει να περάσουμε ένα βαρίδι τύπου ελιάς ως 7 γραμμαρίων, το οποίο μπορούμε να σταματήσουμε πολύ πριν το αγκίστρι (Carolina rig) ή να το αφήνουμε να κυλά ως το αγκίστρι (texas rig). Το βαρίδι κυλά πάντα πάνω στην πετονιά, και πρέπει με στόπερ, έξτρα σύνδεση, ή μεγάλου μήκους παράμαλλο να μην το αφήνουμε να ανεβαίνει στο νήμα! Βαρίδι στο νήμα, μόνο μπερδέματα υπόσχεται!
Μπορούμε να βρούμε τέτοια βαρίδια στον εξοπλισμό για μπολονέζ, ενώ υπάρχουν και εξειδικευμένα με σχήμα σφαίρας (bullet). Αρματωσιές αυτού του τύπου μπορούμε να τις έχουμε έτοιμες από το σπίτι, αποθηκευμένες σε ρόδες, όπως ακριβώς γίνεται στο casting. Οπότε, μόλις τις χρειαστούμε τις περνάμε στην παραμάνα του παράμαλλου που ψαρεύαμε πχ. με πλανάκια και είμαστε έτοιμοι!
Επιλέγουμε πάντα λεπτά και διατρητικά αγκίστρια (Aberdeen ή chinu), που τα δολώνουμε με βιοδιασπώμενα δολώματα, απομιμήσεις ακροβάτη, σκουληκιών ή ψεύτικα καβουράκια-γαριδούλες (creatures), αλλά και φυσικά δολώματα, όπως είναι το καραβιδάκι. Ειδικά το τελευταίο, είναι η απόλυτη επιλογή για διακριτικό ψάρεμα με τόσο εκλεπτυσμένα εργαλεία. Η συνεχής κίνηση με μικρές παύσεις, είναι το μυστικό της τεχνικής που θα εφαρμόσουμε. Οι λεπτές διάμετροι των εργαλείων που θα χρησιμοποιήσουμε, εγγυώνται επιτυχία και στο ψάρεμα της τσιπούρας, κυρίως βραδινές ώρες όπου αποφεύγουμε τα πολλά μικρόψαρα.
Το τσίμπημα της τσιπούρας
Σε αντίθεση με τα casting ψαρέματα όπου το ψάρι πιθανότατα να καρφωθεί μόνο του από το στιβαρό εξοπλισμό, στο lrf το σωστό κάρφωμα είναι απαραίτητο. Καρφώνουμε με ένταση και ταχύτητα, σαν να κάναμε εγγλέζικο! Οι σιαγόνες τις τσιπούρας είναι πολύ δύσκολο να διαπεραστούν, οπότε τα αγκίστριά μας πρέπει να είναι προσεκτικά διαλεγμένα, με πολύ καλή διάτρηση. Πολλές φορές το ψάρι θα πιαστεί από τα χείλια ή θα καταπιεί βαθιά το δόλωμα, λόγω της λεπτεπίλεπτης και υπεράνω υποψίας παρουσίασής του.
Όταν καταλάβουμε ότι έχουμε να κάνουμε με τσιπούρες, θα πρέπει να είμαστε υπομονετικοί και να μη βιαζόμαστε να καρφώσουμε. Η τσιπούρα δεν κάνει τα χαρακτηριστικά μικροτσιμπίματα των άλλων σπαριδών. Τα χτυπήματά της είναι «βαριά» και σταθερά. Τραβάει – αφήνει μία με δύο φορές, οπότε δεν καρφώνουμε με την πρώτη. Χαλαρώνουμε το νήμα μας και περιμένουμε! Στο δεύτερο ή και στο τρίτο τράβηγμα, θα πάρει όλα τα μπόσικα που έχουμε αφήσει και σε αυτό το σημείο πρέπει να καρφώσουμε το ψάρι με σιγουριά.
Ο εξοπλισμός μας, αν και σχετικά δυνατός, είναι τέτοιος που θα πρέπει να αφήσουμε στο ψάρι να παίρνει φρένα όποτε χρειάζεται, αλλιώς το παράμαλλο πιθανό να σπάσει. Η διαφορά με το casting είναι αυτή ακριβώς η αίσθηση του ψαρέματος στο χέρι, η εξυπνάδα και η αντίληψη που πρέπει να δείξουμε για να ξεγελάσουμε και να συλλάβουμε το ψάρι. Το ίδιο σχόλιο ισχύει και στα casting ψαρέματα, δεν καρφώνουμε με το πρώτο σήκωμα του ειδοποιητή μας, αλλά σε δεύτερο χρόνο, όταν η τσιπούρα πάρει το δόλωμα στο στόμα και φεύγει.
Προσέχουμε για να έχουμε
Η ορθή διαχείριση των αλιευμάτων αφορά όλους μας και ας γινόμαστε γραφικοί επαναλαμβάνοντας τα ίδια. Ειδικά με τον lrf εξοπλισμό, η ζημιά που μπορεί να κάνουμε σε ένα τοπικό οικοσύστημα είναι μετρήσιμη. Επιπλέον, αν βρούμε πλούσιους τόπους και εξοικειωθούμε με την τεχνική, οι συλλήψεις θα είναι άφθονες, πέρα από αυτά που χρειαζόμαστε για φαγητό και περισσότερες από οποιαδήποτε άλλη τεχνική, οπότε εξυπακούεται ότι ελευθερώνουμε τις μικρές τσιπουρίτσες που θα βρεθούν στα αγκίστριά μας, χωρίς δεύτερες σκέψεις.
Το ίδιο ισχύει και για άλλα είδη, όπως σαργούς, καμπανάδες και μουρμούρες, που είναι βέβαιο ότι θα πιάσουμε! Να είμαστε όλοι καλά, για να χαρούμε και ψαρευτικά την Άνοιξη που καταφθάνει!
