Δύο ψαρευτικές ιστορίες και το Ψάρεμα
Κυριακή ξηµερώµατα! Κατάφερα να ξυπνήσω µε δυσκολία για να φύγω προς τον ψαρευτικό µου προορισµό. Είχε προηγηθεί µια δύσκολη, επίπονη και κουραστική εβδοµάδα. Τώρα έπρεπε να πιέσω τον εαυτό µου, αν ήθελα να πάρω δυο ανάσες από την καθηµερινότητα της µεγαλούπολης.
Μετά από µισή ώρα, περίπου, οδήγησης, έφτασα µε το πρώτο φως στον τόπο. Το ολόγιοµο φεγγάρι µου έκλεισε, δύοντας, πονηρά το µάτι. Φορτώθηκα τα καλάµια µου, το ψυγείο, το σακίδιο µε τις κασετίνες, την απόχη και κατέβηκα µε προσοχή τη γλιστερή πλαγιά.
Οι πρώτες βολές έγιναν µε ένα µεγάλο τεχνητό επιφανείας και 14-42 καλάµι. Αφού δεν έφεραν αποτέλεσµα, αποφάσισα να προχωρήσω µε πλανάκια. Έσκυψα να ανοίξω την κασετίνα και να βγάλω από την θήκη το 5-21 καλάµι που θα χρησιµοποιούσα.
«Τρεις βολές»
Το κεφάλι µου βαρύ κι ασήκωτο, το στοµάχι µου σφιγµένο, τα πόδια µου κουρασµένα, ήµουν βέβαιος ότι µε περιτριγύριζε κάποια ίωση. Ένα µικρό κυµατάκι έσκασε µπροστά µου παιχνιδιάρικα και µε έβρεξε, σα να θελε να παίξει µαζί µου. «Τρεις βολές», σκέφτηκα. Μια ευθεία, µια αριστερά και µία δεξιά κοντά στο βράχο.
Οι πρώτες δύο χωρίς αποτέλεσµα, η τρίτη έφυγε µε ακρίβεια γύρω στα 60 µέτρα απόσταση. Άφησα το µαγικό µου µπλε-ροζ πλανάκι των 14 γραµµαρίων να πατώσει. ∆υο-τρία µεγάλα ανασηκώµατα-χτυπήµατα του καλαµιού, µετά πάλι τα ίδια, επιτάχυνση των κινήσεων και παύση κοντά στο βράχο. Κοφτά γρήγορα χτυπήµατα περνώντας ανοιχτά του και στη στιγµιαία κάθοδο ήρθε το πολυπόθητο χτύπηµα. Αστραπιαίο το κάρφωµα από µέρους µου και από την κόντρα του καλαµιού κατάλαβα αµέσως ότι δεν είναι σκάλωµα, αλλά ψάρι.
Ορίστε τα χαµόγελα, ήρθε και µια µικρή µάχη. Ο ζόρικος αντίπαλος έφερε αρκετή αντίσταση, αφού η σύλληψή του ήταν πολύ κοντά στην ακτή και το ψάρι δεν κουράστηκε από µεγάλη διαδροµή. Λίγα φρένα, αρκετή υποµονή και µε την τριτοτέταρτη προσπάθεια κατάφερα να το βάλω στην απόχη µου. Μια πανέµορφη παλαµίδα παραδόθηκε, αφού πρώτα έδωσε τη µάχη της ζωής της. Κυριολεκτικά, όµως!
Τελειώνοντας µε τη φωτογράφιση, συλλαµβάνω τον εαυτό µου να είναι µες τη χαρά, µε κεφάλι ανάλαφρο, σώµα σε εγρήγορση και ευφορία ψυχής. Είχαν φύγει µε µαγικό τρόπο όλα από πάνω µου. Ένα µαγικό θαλασσινό και γυναικείο χέρι, µε ξεφόρτωσε από βάρη, φανταστικές (ή πραγµατικές, ποιος ξέρει;) ιώσεις, ενώ συγχρόνως µε είχε απαλλάξει από το άγχος µιας επερχόµενης αψαρίας.
Ότι και να γινόταν από δω και στο εξής, η ψαρευτική έκβαση της εκδροµής θεωρείτο επιτυχηµένη. Η Θάλασσα κρυστάλλινη, η αύρα µπούκωνε τα ρουθούνια µεταφέροντας ιώδιο, ο Ήλιος διάβαινε πίσω από τα πεύκα, όλα συνηγορούσαν σε πιο θετικά συναισθήµατα πια, απαλλαγµένα από σκέψεις, έξω από τη σφαίρα της λογικής…
Είναι η Θάλασσα ή είναι το Ψάρεµα;
Όσοι είναι συνειδητοποιηµένοι ψαράδες και έχουν ψάξει καλά το µέσα τους, µάλλον θα κατάλαβαν καλά το νόηµα της ιστορίας που προηγήθηκε. Κάτι µας σπρώχνει πάντα να προχωρήσουµε παραπέρα. Να φτάσουµε πιο µακριά, να εξελιχθούµε ή απλά να πάµε για ψάρεµα.
Για κάποιους, όλο αυτό το σκηνικό µπορεί να φαντάζει τρέλα, για άλλους δείχνει απλά να είναι εµµονή ή αλλιώς µανία. Προσωπικά, δεν γνωρίζω τι είναι ακριβώς, αλλά είµαι σίγουρος ότι είναι σχέση αγάπης-εξάρτησης, µε καλές και κακές στιγµές, όπως όλες οι ανθρώπινες σχέσεις. Είµαι όµως πεπεισµένος ότι τα θετικά βαραίνουν πολύ περισσότερο στη ζυγαριά απ ότι τα αρνητικά.
Πολλοί άνθρωποι προσπαθούν να εξηγήσουν τα ανεξήγητα, λέγοντας ότι για όλα υπεύθυνη είναι η θάλασσα. «Πυρ, γυνή και θάλασσα», όπως έλεγαν οι παλιότεροι. Είναι όµως έτσι; Η προσωπική άποψη είναι πως όχι.
Έχοντας υπηρετήσει 21 µήνες στο Πολεµικό Ναυτικό, είχα την τύχη να ζήσω µήνες ολόκληρους «εν πλω». Κι όµως, παρά την έντονη και καθηµερινή παρουσία του υδάτινου στοιχείου, ο διαλογισµός για τα προσωπικά, κοινωνικά και εργασιακά προβλήµατα, ποτέ δεν σταµατούσε, παρά σε ελάχιστες περιπτώσεις (πώς να ξεχάσω εκείνο το ηλιοβασίλεµα στα Κύθηρα…).
Με το ψάρεµα όµως δεν είναι έτσι! Το ψάρεµα σταµατάει κάθε σκέψη που δεν κινείται γύρω από αυτό. Ψαρεύω από παιδάκι 5 χρονών, και συστηµατικά µε καλάµι από ακτή, 17 χρόνια περίπου. Όλα αυτά τα χρόνια, θυµάµαι µόνο µια φορά να είναι «χαλασµένο» το µυαλό µου και να µην µπορώ να συγκεντρωθώ στη θάλασσα σε ώρα ψαρέµατος. Μόνο ένα πολύ σηµαντικό προσωπικό πρόβληµα µπορούσε να υπερπηδήσει την ψαρευτική σκέψη.
Είµαι ευτυχισµένος όταν ψαρεύω και το µόνο που σκέφτοµαι εκείνη την ώρα είναι το πώς θα ξεγελάσω τα ψάρια και τι εξοπλισµό θα χρησιµοποιήσω. Εντείνω τις προσπάθειές µου, χαλαρώνω σε µικρά διαστήµατα αλλά το µυαλό µου είναι προσηλωµένο στην πετονιά (ή το νήµα) µου και τα αγκίστριά µου. Τίποτα δεν µπορεί να παρέµβει σε αυτό. Αγωνία, ένταση, χαρές και αδρεναλίνη ή ατονία. Όλα µαζεµένα κάτω από τη λέξη «Ψάρεµα».
Όταν πια γυρίσω σπίτι, έχοντας πιάσει κάτι ή µε τα χέρια άδεια, είµαι τόσο γλυκά κουρασµένος που ήµουν «αλλού». Το αποτέλεσµα έχει και αυτό τη σηµασία του, αλλά δεν είναι το παν. Όπως και να `χει, το ψάρεµα είναι η ανεύρεση των ψαριών. Αµφιβάλλει κανείς; Να αναφωνήσω κι εγώ: «Είναι η τεχνική ψαρά µου», παραφράζοντας τα λόγια κάποιου διάσηµου Γερµανού σε καιρό µνηµονίων; Όχι, το Ψάρεµα είναι η Τέχνη και η τεχνική είναι αυτή που θα υπηρετήσει την τέχνη!
Το αποτέλεσµα µετράει;
Το ψάρεµα, ως έννοια, είναι απόλυτα συνδεδεµένο µε το πιάσιµο του ψαριού. Το αν αυτό θα κρατηθεί για φαγητό ή θα απελευθερωθεί, εναπόκειται στη συνείδηση, τη θέληση και τους σκοπούς του ψαρά. Η σύλληψη έρχεται για να σφραγίσει την προσπάθεια, τον σωµατικό και πνευµατικό µόχθο, ακόµα και αυτά τα έξοδα που όλοι κάνουµε γνωρίζοντας ότι ποτέ δεν θα «αποσβεστούν» ως επένδυση.
Εποµένως ΝΑΙ, το πιάσιµο του ψαριού είναι αυτό που όλοι περιµένουµε! Αν δεν ήθελα κάτι τέτοιο, θα µπορούσα να ασχοληθώ µε τις καταδύσεις, να γίνω κολυµβητής παντός καιρού ή να ασκήσω κάποιο σπορ στο οποίο δεν περιέχεται η καταπόνηση ενός άλλου ζωντανού οργανισµού, όπως είναι τα ψάρια.
Αν όλα πάνε καλά, κρατάω αλιεύµατα σε νόµιµα και ηθικά (κατά την κρίση µου) πλαίσια µεγέθους και βάρους. Επιπλέον, δεν µε ενδιαφέρουν τα όρια ανάµεσα στις τεχνικές, αλλά κατανοώ πλήρως τους υπερεξειδικευµένους ψαράδες που χρησιµοποιούν µόνο casting, µόνο spinning ή µόνο εγγλέζικο κλπ., έχοντας βάλει αυστηρά όρια σε αυτό που λατρεύουν να κάνουν! Η εξειδίκευση είναι προσόν και προσφέρει ψαρευτική εξέλιξη και οξυδέρκεια, την οποία ενδεχοµένως ένας ψαράς που προσπαθεί να κάνει αρκετά πράγµατα µαζί, δεν θα µπορέσει ποτέ να επιτύχει.
Έλα όµως που οι ψαρευτικοί πειρασµοί είναι πολλοί και πώς να τους αντισταθείς; Ας πούµε ότι ψαρεύεις casting και ξαφνικά περνά µπροστά σου ένα κοπάδι πελαγικοί µυξίνοι. ∆εν θα θελήσεις να τους ψαρέψεις; Να νιώσεις το τράβηγµα, την έξαψη, τα κεφάλια του µαχητικού ψαριού; Αν έχεις ψαροδόλια µαζί σου και ένα σπινοκάλαµο µε µια ψιλή πετονιά και αγκίστρια νούµερο 10-12, θα κάτσεις και θα τους κοιτάς; Ευχαριστώ πολύ, αν ήθελα να κοιτάω θα πήγαινα στη θάλασσα µόνο για καφέ και µπάνιο!
Προετοιµασία, τύχη και σαρδέλα
Αρχές Νοεµβρίου. Μια εβδοµάδα πριν την καραντίνα. Γνωρίζοντας ότι είναι εποχή της τσιπούρας ακόµη και ξέροντας ότι πιθανότατα αυτό να είναι το τελευταίο ψάρεµα, µπορεί και για δύο µήνες, αγόρασα ένα κιλό σαρδέλα, την πάστωσα µε ψιλό µαγειρικό αλάτι και την χώρισα σε δύο σακούλες. Μία για το απόγευµα και µία για το άλλο πρωί.
Το απόγευµα έφτασα καθυστερηµένα στον τόπο που θα ψάρευα και φορτωµένος όλα αυτά τα ψαροτσιµπράγκαλα (το 80% από αυτά που κουβαλάµε δεν τα χρησιµοποιούµε), σταµάτησα στο σταυροδρόµι. Να κάνω αριστερά ή δεξιά;
Ένας λουόµενος φάνηκε να γέρνει την πλάστιγγα της σκέψης µου! «Θα πάρεις ψάρια», µου είπε και µου διηγήθηκε ότι, κάνοντας το µπάνιο του, είδε αρκετές τσιπούρες και καµπανάδες. Κοντοστάθηκα λίγο. Κάτι η περασµένη ώρα, λίγο το πιο εύκολο κατέβασµα στον τόπο και κυρίως η προµήθεια της σαρδέλας, µε έσπρωξαν προς τα αριστερά. Κατέβασα και τρίποδα αυτή τη φορά. Μπράβο στον κουβαλητή! Αξίζει παράσηµο!
Ξεκίνησα µε πλανάκια, αλλά συγχρόνως άρχισα να ρίχνω µεγάλους τάκους σαρδέλας µε το 7-23 σπινοκαλαµάκι µου. Ο στόχος ήταν διπλός και η σκέψη απλή. Με τη µυρωδιά της σαρδέλας µπορεί να ενεργοποιήσω τα ψάρια της περιοχής, όπως σαργούς-τσιπούρες-σπάρους-ζαργάνες και αυτά µε την σειρά τους να «φωνάξουν» κάποια παλαµίδα ή κάποιο γοφάρι, το οποίο θα στόχευα µε το spinning. ∆ηλαδή ψάρεµα για πατόψαρα-αφρόψαρα, αλλά συγχρόνως και ψάρεµα για µαλάγρωµα.
Οι τσιµπιές στους τάκους ήταν συχνές, ενώ µε τα πλανάκια πήρα µερικές ζαργάνες. Την µία τη δόλωσα ζωντανή, µα χωρίς αποτέλεσµα. Ένα τσιπουρίσιο τράνταγµα του καλαµιού που ήταν στον τρίποδα, µε έβαλε σε σκέψεις. Σταµάτησα να κάνω οτιδήποτε άλλο.
Η τσιπούρα!
Τρεις βολές µετά, όταν τα πολλά µπόσικα της πετονιάς εξαφανίστηκαν µπροστά στα µάτια µου, κάρφωσα µε νεύρο. Το βάρος αρκετό στην άλλη άκρη της πετονιάς, µε ανησύχησε λίγο, αφού η διάµετρος των 0,20mm δεν εµπνέει και µεγάλη ασφάλεια στο βραχοτόπι. Σαργός ή τσιπούρα; Από την παρατεταµένη κόντρα και τον «τσαµπουκά» του ψαριού, κατάλαβα αµέσως! Τσιπούρα!
Οι σκέψεις µου σταµάτησαν ακαριαία και έβαλα όλη την τέχνη µου να ανεβάσω όσο πιο ανώδυνα γίνεται το ψάρι πάνω από το σκαλοπάτι βάθους 4-5 µέτρων, που βρισκόταν µπροστά µου. Τα κατάφερα! Όντως τσιπούρα, που δεν είχε πει την τελευταία της λέξη. Μου πήρε φρένα και πήγε να φύγει προς τα βαθιά. Έσφιξα πάλι λίγο, λοξοκοιτώντας προς την απόχη που είχα αφήσει 2 µέτρα πίσω µου. Το µέγεθός της φαινόταν οριακό για να την τραβήξω έτσι έξω, αλλά πίστεψα ότι αυτή ήταν η καλύτερη απόφαση.
Η χρυσοφρύδα έδωσε τα ρέστα της, κάνοντας αλλεπάλληλες προσπάθειες διαφυγής. Πάνω στην ψαρευτική µάχη, χαλάρωσα ελάχιστα τα φρένα και την άφησα να πισωγυρίσει κάποιες φορές, χρησιµοποιώντας την παραβολή του καλαµιού για να την κουράσω. Όταν είδα ότι «έσπασε» η φούρια της, την έσυρα αποφασιστικά στον πρώτο κοντινό νερόλακκο, σηκώνοντας ελάχιστα το µπροστινό της µέρος. Την έπιασα από τα βράγχια και εκεί τελείωσαν όλα.
Σε λίγο ο ήλιος θα έδυε! ∆ιέκρινα το µέρος που απέρριψα να πάω στο βάθος, ζωσµένο µε δίχτυα επαγγελµατιών από παντού. «Είδες τελικά;» σκέφτηκα «Το ένστικτο, η πληροφορία, η προετοιµασία και η απόφαση της στιγµής, βγήκαν σωστά για σήµερα!»
Εύχοµαι το 2021 να είναι το έτος που θα ξεχάσουµε τις καραντίνες και τα προβλήµατα της πανδηµίας. Ελπίζω να µας φέρει υγεία, επιτυχίες και να γεµίσει τις ψυχές µας µε αγάπη για τους ανθρώπους, την φύση και τα πλάσµατά της. Εννοείται πως, Άι Βασίλη µας, ζητάµε και πολλά ψαρέµατα, µας έχουν ήδη λείψει πολύ!