Θαλάσσια πανδημία απειλεί με εξαφάνιση τους αχινούς παγκοσμίως
Μια πρωτοφανής «θαλάσσια πανδημία» απειλεί με εξαφάνιση ορισμένα είδη αχινών, ενώ σε αρκετές περιοχές του πλανήτη οι πληθυσμοί τους έχουν ήδη καταρρεύσει, σύμφωνα με νέα επιστημονική μελέτη που προκαλεί έντονη ανησυχία στη διεθνή επιστημονική κοινότητα.
Από το 2021, οι αχινοί του είδους Diadema africanum στα Κανάρια Νησιά έχουν σχεδόν αφανιστεί εξαιτίας μιας ασθένειας άγνωστης μέχρι σήμερα αιτιολογίας.
Στην Τενερίφη, η μείωση του πληθυσμού αγγίζει το 99,7%, ενώ στο αρχιπέλαγος της Μαδέρας καταγράφεται πτώση της τάξης του 90%.
Την ίδια περίοδο, μαζικοί θάνατοι αχινών έχουν αναφερθεί και σε άλλες θαλάσσιες περιοχές, όπως η Ερυθρά Θάλασσα, η Μεσόγειος, η Καραϊβική και ο δυτικός Ινδικός Ωκεανός, γεγονός που ενισχύει τους φόβους για μια ευρύτερης κλίμακας οικολογική κρίση.
Οι αχινοί, συγγενείς των αστερίων, διαδραματίζουν κομβικό ρόλο στα θαλάσσια οικοσυστήματα.
Αναπνέουν μέσω των ποδιών τους, ενώ τα αγκάθια τους δεν λειτουργούν μόνο ως μηχανισμός άμυνας, αλλά και ως καταφύγιο για μικρότερους οργανισμούς.
Οι επιστήμονες τους χαρακτηρίζουν «μηχανικούς των οικοσυστημάτων», καθώς ελέγχουν την εξάπλωση των φυκιών, συμβάλλουν στη διάσπαση της τροφής για άλλα είδη και αποτελούν βασική λεία για πολλούς θηρευτές.
Η απώλειά τους, ωστόσο, προκαλεί σοβαρές αλυσιδωτές επιπτώσεις. Ρυθμίζοντας την ανάπτυξη των φυκιών, οι αχινοί ενισχύουν την επιβίωση των σκληρών κοραλλιών, τα οποία με τη σειρά τους φιλοξενούν χιλιάδες θαλάσσια είδη.
Στην Καραϊβική, οι συνέπειες είναι ήδη εμφανείς: η κάλυψη κοραλλιών έχει μειωθεί κατά 50%, ενώ η παρουσία φυκιών έχει αυξηθεί έως και 85%.
Τα αίτια της πανδημίας παραμένουν ασαφή, ωστόσο ο ερευνητής εκτιμά ότι η ανθρώπινη δραστηριότητα «πιθανότατα διαδραματίζει ρόλο» στη διασπορά της ασθένειας.
Μεταξύ των σεναρίων που εξετάζονται περιλαμβάνονται η ναυσιπλοΐα, οι μεταβολές στα θαλάσσια ρεύματα και ασυνήθιστα φαινόμενα κυματισμού.
Το γένος Diadema, το οποίο απαντάται σε τροπικά νερά σε ολόκληρο τον πλανήτη, θεωρείται από τα πλέον διαδεδομένα και οικολογικά σημαντικά μεταξύ των αχινών.
Σήμερα, μόνο λίγες θαλάσσιες περιοχές φαίνεται να παραμένουν ανεπηρέαστες από το ξέσπασμα της ασθένειας.
